Varen en vechten voor handel
In de zeventiende eeuw groeit in Europa de behoefte aan luxeproducten van overzee: specerijen, suiker, koffie, thee en porselein. Handelaren verdringen zich om aan deze vraag te voldoen. Maar voor kleine ondernemingen zijn verre reizen naar Azië, Afrika of Amerika kostbaar en gevaarlijk. Nieuwe compagnieën moeten deze overzeese handel organiseren.

De VOC en WIC gelden als typische voorbeelden van Hollands koopmanschap. Toch dankten ze hun succes niet alleen aan hun slimme handelstactiek, maar ook aan hun agressieve militaire optreden.

De indruk bestaat vaak dat de grote compagnieën – de VOC en de WIC – zich in de zeventiende en achttiende eeuw vooral op de handel richtten. In werkelijkheid waren ze minstens evenzeer bezig met oorlog voeren. Met de oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en de West-Indische Compagnie hadden de Staten-Generaal een dubbele doelstelling: ze wilden overzeese producten voor de handel in Europa verwerven en tegelijk de Iberische ‘erfvijand’ dwarszitten. Die Iberische erfvijand bestond niet alleen uit Spanje, maar ook uit Portugal, dat sinds 1580 in een personele unie met Spanje verbonden was. Deze twee landen waren de enige mogendheden met een imperium buiten Europa en ze beheersten de aanvoer van producten uit Amerika, Azië en Afrika.

Maar waarom werden er twee compagnieën opgericht? Stonden de VOC en WIC boven de wet? Hoe groot was de concurrentie tussen deze partijen? Wat waren de overeenkomsten maar misschien nog wel interessanter de verschillen tussen de WIC en de VOC.

Antwoord op deze vragen en meer hoor je tijdens deze lezing door gastspreker Wilson Hoogers.

Meer informatie en kaartjes via de website van de VUN.