Locatie | UVV (in hetzelfde gebouw als de Bibliotheek Nijkerk) |
Categorie | Volwassenen |
Lezing Muziek Senioren Colleges | |
Prijzen |
|
Download | Toevoegen aan agenda |
De Matthäus-Passion vertelt het lijdensverhaal van Jezus Christus, vanaf het Laatste Avondmaal tot zijn kruisiging, zoals dat is beschreven in het Evangelie van Matthäus. In de Matthäus-Passion van Bach is Jezus vooral een mens die verschrikking na verschrikking meemaakt: marteling, verraad door zijn dierbaren en een eenzame dood. Een intens verhaal dat nog steeds aanspreekt. Want of je nu gelovig of niet gelovig bent, het verhaal goed kent of niet, of veel of weinig weet over de muziek, de Matthäus zit vol menselijke en emotionele thema's die iedereen herkent. Iedereen kan geraakt worden door de enorme zeggingskracht van Bachs muziek.
Bach componeerde de Matthäus bijna 300 jaar geleden, voor de kerkdienst op Goede Vrijdag. Maar over het precieze jaar waarin het muziekstuk voor het eerst geklonken heeft, zijn de geleerden het nog niet helemaal eens. Waarschijnlijk vond de eerste uitvoering van de Matthäus plaats tussen 1725 en 1728 of in 1729. Meestal wordt 11 april 1727 als premièredatum genoemd. Zeker is wel dat Bach de Matthäus voor het eerst uitvoerde in de Thomaskirche in Leipzig, waar hij werkte. En in de jaren daarna paste Bach het werk in ieder geval nog een aantal keren aan.
Na Bachs dood in 1750 raakte de Matthäus-Passion in vergetelheid. Het zou ruim honderd jaar duren voordat de componist Felix Mendelssohn de Matthäus herontdekte en in Berlijn met overweldigend succes liet uitvoeren. Sindsdien is de Matthäus niet meer weg te denken uit het muziekleven, vooral in Nederland. Al in 1870 klonk de eerste Matthäus-Passion in ons land, en sinds 1899 ging dirigent Willem Mengelberg het werk als vanzelfsprekend jaarlijks uitvoeren in de concertzaal. Dit was het begin van de inmiddels rijke uitvoeringstraditie van de Matthäus: ieder jaar in aanloop naar Pasen zijn er honderden uitvoeringen in Nederland door zowel professionals als amateurmusici.
Om het muziekstuk weer in zijn oorspronkelijke omgeving te laten klinken, namelijk de kerk, werd in 1922 de Nederlandse Bachvereniging opgericht. Inmiddels verzorgen zij al een eeuw de populairste uitvoering van de Matthäus in de Grote Kerk in Naarden op Goede Vrijdag. Het is duidelijk: na bijna drie eeuwen wordt iedereen nog altijd diep geraakt door dit meesterwerk.
Over de gastspreker:
Piet Philipse studeerde orgel en koordirectie aan de Zeeuwse muziekschool bij Adriaan Fonteyn. In 1960 startte zijn loopbaan als organist in de Gereformeerde Kerk te Tiel, eerst als invaller en van 1962 met een vaste benoeming, waarna benoemingen volgde in Goes (1964), Hilversum (1975) en in de Wilhelminakerk te Bussum (1985). In september 1967 komt de eerste benoeming als dirigent. (heel populair in die tijd een jongerenkoor). Benoemingen als cantor/organist in de daaropvolgende jaren volgen in Goes, ’s-Gravenpolder, Hilversum, Huizen, Amersfoort en Bussum.
Het belangrijkste vond en vindt Piet Philipse nog steeds probeer van noten muziek te maken die mensen raakt en daar is emotie voor nodig. Durf kritisch zijn op jezelf. Neem geen genoegen met een lagere maatstaf als je een hogere kunt halen. Het publiek verwacht, en terecht, een kwaliteitsnorm die de toets der kritiek kan doorstaan. Natuurlijk zijn er verschillen in kwaliteit tussen diverse koren, denk eens aan de Engelse koorscholen of de beroepskoren in de wereld, maar het mag zijns inziens nooit een excuus zijn om onder je niveau presteren. Hij is bijna een muzikale alleseter als het over koormuziek gaat, mits muziek en tekst gezamenlijk nog wat te zeggen hebben voelt hij zich daar meestal wel bij thuis.
In samenwerking met: Sigma en UVV
Deze activiteit zal plaatsvinden bij voldoende aanmeldingen, meld je bij interesse op tijd aan!